Speelveld analyse
May 27, 2025
De publieke en politieke belangstelling voor digitale soevereiniteit en cloudstrategieën neemt snel toe, nu de EU enerzijds haar AI-regulering aanscherpt en anderzijds grootschalig investeert in AI-supercomputers en datacenters. Nederlandse techbedrijven voelen ondertussen de druk van geopolitieke spanningen én opereren in een aarzelend investeringsklimaat. Dit zijn de dominante thema’s die het speelveld van de afgelopen periode bepalen.
LUBACH: 'Kan Trump Nederland digitaal platleggen?'
Publieke bewustwording groeit
Waar digitale soevereiniteit aanvankelijk vooral politieke aandacht kreeg, staat het onderwerp nu ook volop in de publieke belangstelling. Zo kaartte Arjen Lubach de digitale kwetsbaarheid van Nederland aan in zijn programma, onder andere met inzichten van techwatchers als Ludo Baauw en Bert Hubert.
Eerder publiceerde Dutch IT Channel een opiniërend artikel gebaseerd op de gezamenlijke visie van Jan Bakker (Avisi), Jan van der Wel (Technolutions), Jurgen Duijster (Transfer Solutions) en Ludo Baauw (Intermax).
De urgentie van digitale autonomie wordt steeds breder erkend, zeker binnen het publieke domein. Staatssecretaris Szabó benadrukte onlangs dat de overheid “een duidelijke wens heeft om de digitale autonomie te versterken” en wil voortvarend werk maken van een eigen rijkscloud.
Volgens Laura Nuhaan (Accenture) draait digitale weerbaarheid niet alleen om technologie, maar vooral om samenwerking en strategisch leiderschap: “Het vraagt om scenario-denken, samenwerking binnen ecosystemen, en een gezamenlijke inzet van directie, business en IT.”
“Het vraagt om scenario-denken, samenwerking binnen ecosystemen, en een gezamenlijke inzet van directie, business en IT.”
Laura Nuhaan
AI-supercomputers en Europese ‘gigafabrieken’
Naast regelgeving zet Europa vol in op technologische infrastructuur. In het nieuwe AI Continent Action Plan van de Europese Commissie (april 2025) is sprake van miljardeninvesteringen in AI-fabrieken en uitbreiding van cloudcapaciteit. De plannen voorzien in negen nieuwe AI-supercomputers, vijf zogeheten 'gigafabrieken' eneen verdrievoudiging van de Europese datacentercapaciteit binnen enkele jaren, onder een nieuwe Cloud- en AI-ontwikkelingswet.
De Commissie verhoogt tegelijk de druk op AI-regelgeving: met de strengste transparantie-eisen voor high-risk AI wereldwijd, maar ook met oog voor haalbaarheid voor kleinere spelers. Reuters meldde recent dat Brussel bedrijven actief wil ondersteunen om de “compliance-last van de AI Act – vooral voor kleinere innovators – te minimaliseren.”
Investeringsklimaat blijft uitdagend
Ondanks alle ontwikkelingen blijft het Europese investeringsklimaat kwetsbaar. Uit een nieuw rapport van KPMG blijkt dat wereldwijde VC-investeringen in het eerste kwartaal van 2025 stegen naar €111 miljard — vooral dankzij megadeals in AI. In Europa echter daalde het aantal deals naar het laagste niveau in zes jaar, met een totaalbedrag van €15,8 miljard.
In Nederland werd circa €429 miljoen geïnvesteerd in startups — een forse daling van 59% ten opzichte van Q1 2024. Terwijl AI wereldwijd de durfkapitaalmarkt stimuleert, blijft de vraag of Nederland en Europa kunnen aanhaken bij deze groei.
Nederland zakt in wereldwijde tech-ranglijst
In de recent gepubliceerde Global Tech Ecosystem Index 2025 van databureau Dealroom.co is Nederland met Amsterdam nog steeds zichtbaar in de top van de mondiale techkaart, maar het signaal is dubbel. Amsterdam prijkt op plek 16 in de categorie Density Leaders, die ecosysteemprestaties per inwoner meet. Daarmee blijft de stad koploper binnen de Benelux en noteert het hoge waarden op het gebied van enterprise value per capita, universiteitslinkages en patenten.
Volgens Dealroom scoort Nederland bovengemiddeld op schaalbaarheid en output ten opzichte van het inwonertal, maar verliest het terrein in totale investeringen, unicorncreatie en groeitempo.
LDJ Techredactie
Nieuwsgierig naar hoe wij jou kunnen helpen? Stuur een bericht en we nemen z.s.m. contact met je op.
Meld je aan bij LDJ Techwatch